Demony i stado świń

Dlaczego Pan Jezus dyskutuje z demonami i zgadza się na ich propozycje wypędzając je w stado świń?

Opowiadanie o uwolnieniu od demonów jest przekazywane przez wszystkich trzech synoptyków. U wszystkich jest ten sam kontekst bliższy porzedzający: opowiadanie o uciszeniu burzy na jeziorze. Podobny jest też kontekst następujący: u Mk i Łk wskrzeszenie córki Jaira i uzdrowienie kobiety cierpiacej na krwotok. U Mt wskrzeszenie znajduje sie nieco dalej, natomiast kontekst poprzedzejący stanowi rozległy blok opowowiadań o uzdrowieniach. Widać tu wspólny temat: okazywanie niezwykłej mocy Jezusa nad chorobami, życiem ludzkim i potężnymi siłami przyrody - panowanie nad całym światem stworzonym, bezsilność wobec niego tych mocy, które zwykle przezwyciężają człowieka.

W ten sposób teksty ewangeliczne koncentrują się na objawieniu Bożego posłannictwa Jezusa - któż mógłby działać takie rzeczy, gdyby moc Boża nie była z nim? Dodatkowo uciszenie burzy opisane jest w sposób, który odsyła czytelnika do opowiadania o przejściu Izraelitów przez Morze Sitowia: Jezus panuje nad wiatrem i wodą. W ten sposób zostaje przywołana myśl wyzwoleniu z niewoli grzechu, czyli z niewoli wpływów szatańskich.

Wydarzenie wypędzenia demonów w świnie ma miejsce w krainie Gadareńczyków lub Gezareńczyków. Bez względu na wariacje nazwy należy ją identyfikować z leżącą nad jeziorem Galilejskim częścią terytorium Dekapolu, który był zarządzany przez Rzymian. Była więc to sąsiednia wobec żydowskiej Galilei kraina, władana jednak przez pogan i wyraźnie też przez nich zamieszkiwana, skoro wypasano tam świnie. Z jednej strony Jezus wybierając się do niej okazuje swoją aprobatę wobec nawracania pogan (co dla Jego żydowskich uczniów nie musiało być oczywiste). Z drugiej całe wydarzenie staje się demonstracją tłumaczącą, dlaczego tego jednak nie robił.

Przyczyna, dla której Jezus powstrzymywał się od misji wśród pogan jest wskazywane przez opętanych (opetanego): "Czy po to przyszedłeś, by nas nękać JESZCZE PRZED CZASEM?" (Mt 8,29). Stosowny czas do takiego działania jeszcze nie nadszedł. Terytorium pogan jeszcze nie zostało oddane w Jego panowanie. Zresztą okaże się to na samym końcu: okoliczna ludność będzie prosić Jezusa, żeby odszedł - nie potrafia go Jeszcze przyjąć, choc później będą zdumieni słuchać opowieści uwolnionego (Mk 5,19-20; Łk 8,39).

Prośba demonów, by mogły odejść wstępując w świnie i przyzwolenie Jezusa (Mt 8,31-32; Mk 5,12-13; Łk 8,32) pokazuje, że demony mogą czynić jedynie to, na co Bóg pozwoli (w sensie - dopuści). Ważniejsze jest jednak fakt prośby o wejście akurat właśnie w świnie. Zwierzęta te, jako nieczyste rytualnie (zgodnie ze Starym Przymierzem) są symbolem pogan. Wypędzenie demonów w świnie jest znakiem prawdy, że właściwy miejscem działania szatana są ci, którzy nie znają jedynego prawdziwego Boga. Wymowa tego, że świnie zbiegaja do jeziora, by się w nim potopić, staje się zrozumiała, w świetle żydowskiego skojarzenia między głębokim zbiornikiem wodnym (zwłaszcza morzem) a czeluścią - miejscem przebywania złych duchów. Koniec tych, którzy nieuwierzą. jest taki sam jak szatana i jego aniolów. W kontekście wspomnianej juz wymowy uciszenia burzy, a także militarnego imienia demonów ("Legion"), można też widzieć podobieństwo między zatopieniem świń wraz z demonami a zatopieniem wojsk faraona.

ODPOWIADAJĄC WPROST

W świetle nawet pobieżnego zapoznania się z treścią perykop synoptycznych o uwolnieniu opętanego Genezareńczyka widać co następuje:

1. Dyskusja z demonami służy: po pierwsze objawieniu prawdy o Jezusie, który posiada władzę i moc także nad potężnymi, demonicznymi siłami ("Legion"); po drugie objawieniu, że czas właściwej działalności Jezusa wśród pogan jeszcze nie nadszedł. Przyjdzie jednak czas, gdy pojawią się Jego uczniowie głosząc dobrą nowinę, czego zapowiedzią jest dzialalność uwolnionego. (Inna sprawa, że taka rozmowa wynika z ogólnej praktyki egzorcystycznej).

2. Zgoda na wypędzenie demonów w stado świń ma ten sam sens. Dzięki niej objawiany jest tragiczny kres pogaństwa, a tym samym uwyraźnia sie motywacja dla prowadzenia misji wśród pogan i nawracania ich (oraz się).

Mogą oczywiście pojawić się różne WĄTPLIWOŚCI np.: przecież tutaj jest jeszcze problem utraconego, w skutek przyzwolenia Jezusa, majątku!

Trzeba pamiętać, że to Bóg jest dawcą wszelkich dóbr, o czym Jezus niejednokrotnie przypominał. Ponadto opis ewangelisty Łukasza wskazuje, że wobec wartości, jaką jest uwolnienie człowieka z mocy demonów, niczym jest wartość dobytku.

Inne wątpliwości mogą wiązać się z ogólnym problemem obecności zła (także osobowego) w świecie. Odpowiedź wiary chrześcijańskiej jest jedna: zło zostało już pokonane przez śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa i czeka na ostateczne usunięcie w dniu ostatecznym - w dniu przyjsci Pana w chwale. Do tego czasu świat jest areną walki. Amen.

Jan Budzyński


 

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie odpowiedź zostanie udzielona w ciągu kilku dni, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.